środa, 14 grudnia 2011

DZIAŁANIE OLEJKÓW AROMATERAPEUTYCZNYCH

Olejki eteryczne są czymś najcenniejszym, co świat roślin może dać człowiekowi. Są esencją, duszą każdej rośliny. Nic więc dziwnego, że to właśnie olejki eteryczne oddziałują najintensywniej na najdelikatniejsze, najbardziej wrażliwe ludzkie sfery. Oddziałują na całą istotę ludzką.

Współczesna medycyna odkrywa, że zapach wędruje włóknami nerwowymi wprost do tych części mózgu, które związane są z intuicją i emocjami. Substancje zapachowe wpływają na równowagę chemiczną organizmu, na nastrój i samopoczucie człowieka.

Poniżej przedstawiam działanie  wybranych olejków.

Olejek anyżowy anis (Chiny)
- wyciąg z owoców drzewa anyżowego, (do 8 m wysokości)
  • działanie bakteriobójcze, rozkurczowe
  • wzmaga wydzielanie soku żołądkowego
  • owoce są znanym środkiem wiatropędnym
  • olejek zwiększa laktację
  • zewnętrznie działa odkażająco na skórę oraz toksycznie na pasożyty (świerzbowce, wszy)
Olejek bergamotowy bergamotte (Włochy)
- wyciskany ze skórki owocu cytrusowego
  • działanie antyseptyczne, rozkurczowe
  • pobudza apetyt
  • stosowany przy infekcji górnych dróg oddechowych, działa przeciwlękowo przy stanach depresyjnych
  • ze względu na swe właściwości bakteriobójcze olejek bergamotowy jest stosowany we Włoszech zamiast jodyny, w połączeniu z mydłem jest zalecany do dezynfekcji rąk.
Olejek cedrowy cedar wood (USA)
- wyciąg z drewna cedru wirgińskiego
  • działanie uspokajające, wzmacniające
  • stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych, zapaleniu pęcherza moczowego, trądziku i łupierzu, działa przeciwlękowo przy stanach depresyjnych
  • środek roślinny przeciwko mszycom i robactwu
Olejek cynamonowy cinnamon (Francja)
- wyciąg z kory cynamonowca cejlońskiego
  • działanie antyseptyczne, ściągające, rozgrzewające
  • stosowany przy wyczerpaniu, kłopotach z trawieniem, bólach mięśniowych
  • szeroko stosowany w przemyśle spożywczym
Olejek cytronellowy cytronella (Sri Lanka)
- wyciąg z ziela traw palczatka nard
  • działanie pobudzające, oczyszczające
  • stosowany przy reumatyzmie, kłopotach z trawieniem, wzdęciach
Olejek cytrynowy lemon (Włochy)
- wytłaczany ze skórki owocu
  • odziała bakteriobójczo, odświeżająco, wzmacniająco na układ nerwowy
  • stosowany przy kłopotach z oddychaniem i krążeniem, stanach zapalnych górnych dróg oddechowych
  • wybiela zęby
Olejek eukaliptusowy eucaliptus (Hiszpania)
- wyciąg z liści drzewa eukaliptusowego
  • działanie wewnętrznie silne przeciwbakteryjne (niszczy wówczas prawie wszystkie szczepy bakterii, zwłaszcza gronkowce i paciorkowce)
  • wzmacnia odporność organizmu
  • stosowany przy ostrych i przewlekłych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, w przypadku anginy lub przeziębienia
  • odstrasza owady
  • używany jako lek przeciwrobaczny oraz do zwalczania insektów
Olejek fenkułowy fennel (Polska)


- wyciąg z owoców kopru włoskiego
  • działanie rozkurczowe, uspokajające, wiatropędne
  • stosowany zewnętrznie ma właściowości bakteriobójcze i przeciwpasożytnicze (świerzbowce i wszy)
Olejek geraniowy geranium (Francja)
- wyciąg z całej rośliny (rodzaju Pelargonium)
  • działanie odświeżające, rozluźniające, ściągające, odstraszające owady
  • stosowany przy zaburzeniach wątrobowo-nerkowych, kłopotach z miesiączką
  • olejek najczęściej stosowany w aromaterapii
Olejek goździkowy clove (Zanzibar)
- wyciąg z pączków kwiatowych drzewa goździkowego
  • działanie antyseptyczne, rozkurczowe, przeciwbólowe, wzmacniające organizm
  • stosowany przy zapaleniu jamy ustnej i skóry oraz przy bólach zębów
  • odstrasza komary
Olejek grapefruitowy grapefruit (Włochy)
- wyciskany ze skórki owocu
  • działanie antybakteryjne, odświeżające, ściągające
  • stosowany przy wyczerpaniu i starzejącej się skórze
Olejek jałowcowy juniper (Polska)
- wyciąg z szyszkojagód
  • działanie silnie bakteriobójcze, moczopędne, wzmacniające organizm
  • stosowany przy artretyzmie, reumatyzmie, nerwobólach
  • służy do wyrobu wódek (gin)
Olejek jodłowy fir - tree (Polska, Rosja)
- wyciąg z igliwia
  • działanie antyseptyczne, harmonizujące organizm, odświeżające, hamujące wydzielanie potu
  • stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych i chorobie reumatycznej (wcieranie, okłady)
Olejek kardamonowy cardamom (Francja)
- wyciąg z nasion byliny kardamon (rodzina imbirowate)
  • jedna z najwykwintniejszych przypraw
  • działanie antyseptyczne, rozkurczowe
  • afrodyzjak
Olejek kminkowy caraway (Polska)
- wyciąg z owocu
  • działanie bakteriobójcze, rozkurczowe na przewód pokarmowy, pobudzające wydzielanie soków trawiennych
  • zapobiega wzdęciom (wiatropędny)
  • zwiększa laktację
Olejek litsea cubeba litsea cubeba (Chiny)
- wyciąg z owoców krzewu Cubeba podobnego do pieprzu
  • stosowany w leczeniu narządów moczowo-płciowych i chorobach dróg oddechowych
Olejek lawendowy lavender (Francja)
- wyciąg z kwiatów
  • działanie rozkurczowe na przewód pokarmowy, uspokajające, antydepresyjne
  • silne właściwości bakteriobójcze
  • stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych i płuc, stanach pobudzenia nerwowego, neurastenii, nerwicach, bezsenności, nerwobólach i zapaleniach korzonków nerwowych
Olejek lemongrasowy lemongrass (Chiny, Indie)
- wyciąg z traw (palczatka cytrynowa) kultywowanych w krajach zwrotnikowych
  • działanie bakteriobójcze, uspokajające
  • stosowany przy zapaleniu zatok, katarze
  • środek przeciw owadom
Olejek limetkowy lime (Indie)
- wyciskany ze skórki owocu cytrusowego (drzewo limetowe kwaśne)
  • działanie bakteriobójcze, oczyszczające skórę
  • stosowany przy infekcjach skóry, dermatozach
  • używany do produkcji napojów typu coca-cola
Olejek melisowy melissa (Polska, Włochy)
- wyciąg z liści
  • działanie uspokajające spowodowane obniżeniem progu wrażliwości ośrodkowego układu nerwowego (szczególnie podatne na działanie melisy są osoby w wieku podeszłym), przeciwskurczowe na przewód pokarmowy, przeciwzapalne, działanie cytostatyczne (hamuje rozwój komórek nowotworowych)
  • stosowany w stanach pobudzenia nerwowego, niepokoju, neurastenii, bezsenności, zaburzenia rytmu serca
  • Melisana Klosterfrau to spirytusowy destylat melisy
Olejek mandarynkowy mandarin (Włochy)
- wyciskany ze skórki owocu
  • właściwości odświeżające, antydepresyjne
  • stosowany przy napięciach nerwowych
Olejek miętowy peppermint (Chiny, Polska)
- wyciąg z liści mięty pieprzowej (główny składnik to mentol)
  • zwiększa wydzielanie żółci w wątrobie, ułatwia trawienie, działa rozkurczowo na cały układ pokarmowy, działa przeciwbakteryjnie
  • stosowany zewnętrznie działa bardzo silnie bakteriobójczo nawet wobec bakterii odpornych na antybiotyki
  • stosowany jest jako środek przeciwbólowy
Olejek muszkatołowy myristica (Indie)
- wyciąg z owocu drzewa muszkatułowca
  • działanie antyseptyczne, poprawiające trawienie i apetyt, pobudzające krążenie krwi, przeciwbólowe
  • może działać halucynogennie
  • stosowany w przemyśle spożywczym do aromatyzowania ciast, czekolady i alkoholu
Olejek neroli neroli (Indie)
- wyciąg kwiatu pomarańczy gorzkiej kultywowanej tylko dla kwiatu
  • działanie antyseptyczne wspomagające trawienie, antydepresyjne
  • stosowany jest przy bezsenności i niepokoju
  • odmładza, regeneruje skórę
  • jest klasycznym składnikiem luksusowych perfum
  • afrodyzjak
Olejek patchoulowy patchouli (Singapur)
- wyciąg z liści rośliny uprawianej na terenach Azji równikowej poddawanych lekkiej fermentacji
  • działanie bakteriobójcze, uspokajające przeciwdepresyjne
  • stosowany w okładach na rany
  • małe dawki poprawiają nastrój, duże uspokajają
  • należy do tych nielicznych olejków, które z biegiem czasu nabierają lepszego zapachu (bukietowanie)
  • afrodyzjak
  • stosowany jako dodatek do kadzideł
Olejek pettit grain petitgrain (Paragwaj)
- wyciąg z liści drzewa pomarańczy gorzkiej
  • właściwości lekko antybakteryjne, działanie uspakajające, orzeźwiający zapach
  • stososwany przy neurozach, stanach lękowych, depresjach
Olejek pomarańczowy orange (Brazylia, Włochy)
- wyciskany ze skórki owocu
  • własności harmonizujące organizm, działa odświeżająco
  • stosowany przy skurczach serca, chronicznej biegunce, bezsenności
Olejek rozmarynowy rosemary (Francja)
- wyciąg z liści i gałązek wiecznie zielonego krzewu (do 2 m wysokości) z krajów śródziemnomorskich
  • działanie wzmacniające, rozkurczowe, bakteriobójcze (zwłaszcza na paciorkowce i gronkowce)
  • stosowany przy zmęczeniu, bólach mięśniowych, złym krążeniu kłopotach z oddychaniem
  • odstrasza owady
Olejek rumiankowy chamomile (Polska, Francja)
- wyciąg z koszyczków kwiatowych
  • działanie rozkurczowe, wiatropędne, przeciwbólowe, antyalergiczne
  • stosowany przy zapaleniu górnych dróg oddechowych, katarze siennym, do pielęgnacji i leczenia stanów zapalnych skóry
Olejek sandałowy sandal wood (Indie)
- wyciąg z drewna oczyszczonego z kory
  • działanie antyseptyczne, uspokajające
  • stosuje się przy infekcjach i chorobach (wysychaniu) skóry
  • afrodyzjak
Olejek sosnowy pine tree (Polska, Korea)
- wyciąg z młodych wierzchołków drzew i igliwia
  • działanie bakteriobójcze, wykrztuśne, rozkurczowe
  • kąpiel sosnowa pobudza krążenie krwi w naczyniach obwodowych zmniejsza bóle reumatyczne, działa uspokajająco
  • stosowany przy lekkich nieżytach górnych dróg oddechowych (gardła, krtani, nosa i oskrzeli)
  • odświeża powietrze w pomieszczeniach
Olejek tatarakowy calamus (Polska, Francja)
- wyciąg z kłącza
  • działanie rozluźniające na przewód pokarmowy (wiatropędnie), pobudzające apetyt, bakteriobójcze i przeciwbólowe
  • stosowany przy bólach gośćcowych, nerwobólach, rwie kulszowej (wcieranie)
  • kąpiel tatarakowa działa uspokajająco, antystresowo, przeciwzapalnie oraz bakteriobójczo przy wielu dermatozach
  • Indianie Cree używają tataraku jako środka uodparaniającego na ból i podnoszącego wytrzymałość fizyczną
Olejek tujowy thuja (Korea)
- wyciąg ze świeżych liści i gałązek życiodrzewu
  • działanie wzmacniające, napotne
  • stosowany przy reumatyzmie, zapaleniu gardła
  • używany do wyrobu wód leśnych do rozpylania jako środek dezynfekcyjny
Olejek tymiankowy thyme (Polska)
- wyciąg z ziela
  • działanie silne dezynfekcyjne, przeciwskurczowe, przeciwzapalne
  • stosowany przy nieżycie górnych dróg oddechowych
  • na skórę działa odkażająco, niszczy nie tylko bakterie lecz także drożdżaki i grzyby pasożytnicze
  • kąpiele działają ogólnie wzmacniająco i odkażająco
Olejek wetiwerowy vetiver (Chiny)
- wyciąg z korzenia trawy wetiwerowej (palczatka nastroszona) rosnącej w krajach podzwrotnikowych
  • szeroko stosowany w przemyśle kosmetycznym
  • należy do tych nielicznych olejków ciężkich (obok patchoulowego), które z biegiem czasu zyskują na wartości (bukietowanie)

Przechowywanie olejków aromaterapeutycznych

Olejki eteryczne, jak wiadomo, są substancje roślinne, które tworzą układ odpornościowy roślin. Kiedy pary destylowanej lub pochodzących z części roślin, są nieskazitelnie czysta, bez żadnych syntetycznych elementów. Takie czyste olejki eteryczne mogą ulegać zmianom. Mogą jełczeją, utlenia się, pogorszy i tracą swoje właściwości lecznicze, jeśli nie są właściwie traktowane. Aby uniknąć jakichkolwiek uszkodzeń, olejków eterycznych muszą być przechowywane i konserwowane w odpowiedni sposób. Czy to z małej ilości lub ilości dużych, olejki eteryczne należy zwrócić szczególną uwagę, aby zachować ich naturalne i nieskażone.
 
Jak przechowywać olejki eteryczne? Przed opadające do nakazów i zakazów przechowywania olejków eterycznych, musimy zajrzeć do pomiarów olejów sprzedawanych na rynku. Olejki eteryczne są bardzo skoncentrowane substancje, a więc trochę przechodzi długą drogę. Dzięki temu są one sprzedawane tylko w 5 ml, 10 ml i ilości 15ml. Niektóre z najbardziej kosztownych olejów są sprzedawane nawet w 2 ml lub jednej wielkości dram. To się robi, aby pomóc zachować jakość i czystość olejów sprzedany. W wieku oleje z czasem mogą one stracić wartość terapeutyczną. W przypadku sprzedaży w dużych ilościach, może skończyć się z olejów, które są nie dla Ciebie. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, jak do przechowywania olejków eterycznych:
 

 
1. Nie przechowywać oleje w zwykły, butelki ze szkła przezroczystego. Większość olejków eterycznych, zwłaszcza tych, Citrus, są fototoksyczne i dlatego nie powinny być narażone na działanie promieni słonecznych. Jeśli jasne butelki są wykorzystywane, jest szansa słońca wprowadzenie butelki i pogarsza oleju. Aby tego uniknąć, nie kupują olejów sprzedawanych w jasnych butelkach szklanych
2. Sklep olejków eterycznych w kolorze bursztynu lub kobaltowy niebieski kolor butelki. Te butelki filtr promieni UV do wnętrza oleje wewnątrz, a więc masz mniejsze szanse na utratę wartości terapeutycznej olejów.
3. Plastikowe butelki powinny być całkowicie uniknąć. Olejki eteryczne reagują gwałtownie z tworzyw sztucznych i zjeść go. To pozwoli im zjełczały i nieczyste w czasie. Aby tego uniknąć, nigdy nie używać plastikowych butelek.
4. Unikaj butelek, które mają kroplomierzem gumy włączone do zakrętką-top. Droppery z żarówkami gumy nie powinny być trzymane z podstawowymi butelki oleju jak oleje mogą reagować z zakraplaczem i zniszczyć je do żucia-jak formularz. W procesie, oleje mogą jełczeją i nieczyste.
5. Przechowywanie wszystkich istotnych butelki oleju z dala od promieni słonecznych, w chłodnym i ciemnym miejscu. Upewnij się, że są one poza zasięgiem dzieci i zwierząt. Kropelka ropy naftowej mogą być toksyczne w przypadku połknięcia bez rozcieńczania. Unikaj zatem taki scenariusz za wszelką cenę.
6. Przechowywanie wszystkich istotnych butelki oleju w drewnianym pudełku. Możesz wybrać dowolną drewniane pudełko w sklepach z rzemieślniczą lub bazary. Nawet niedokończone drewna nie jest problem.
7. Sprawdź, czy olej jest trwałość i właściwości przed zakupem oleju. Na przykład, Citrus olejki eteryczne coraz gorzej pół roku. A ci, jak paczula i drzewo sandałowe z wiekiem dojrzałym. Jeśli wiesz, okres przydatności oleju co kupić, będzie można z nich korzystać i ich ochrony prawidłowo.
8. Butelki aluminiowe są uważane za bezpieczne do przechowywania olejków eterycznych, jeśli są one wyłożone na wnętrzu. Sprawdź charakteru i jakości butelek przed zakupem olejów.

METODY POZYSKIWANIA OLEJKÓW ETERYCZNYCH

Olejki eteryczne występują we wszystkich częściach roślin (kwiaty, liście, łodygi, żywice, nasiona i korzenie). Olejki będące silnymi koncentratami pozyskuje się z różnych części roślin na trzy sposoby:
  • poprzez destylację parową (najpopularniejsza metoda)
  • ekstrakcję rozpuszczalnikami organicznymi
  • tłoczenie (olejki cytrusowe)
Metoda pozyskiwania olejku wpływa na właściwości. I tak na przykład wysoka temperatura podczas procesu destylacji jest przyczyną rozkładu niektórych substancji chemicznych, natomiast przy ekstrakcji rozpuszczalnikami minimalne ilości rozpuszczalnika pozostają w olejku.

Otrzymywanie olejków z roślin jest bardzo pracochłonne np. 1 kg olejku jaśminowego wymaga zerwania ręcznie około 8-10 mln kwiatów jaśminu, zaś w przypadku olejku różanego na 1 kg esencji potrzeba 5000 kg płatków ze świeżo otwartych kwiatów.

CZYM SĄ OLEJKI AROMATERAPEUTYCZNE (eteryczne) ???

Olejek eteryczny (łac. oleum aetherium, oleum aethereum) – ciekła, lotna substancja zapachowa, znajdująca się najczęściej w specjalnych komórkach tkanki wydzielniczej roślin. Takie komórki są charakterystyczne dla roślin olejkodajnych, np. gatunków z rodziny sosnowatych, jasnotowatych, mirtowatych, rutowatych i baldaszkowatych. Pod względem składu olejek jest mieszaniną rozmaitych związków chemicznych, takich jak ketony, aldehydy, alkohole, estry, laktony, terpeny, i innych związków organicznych, w tym zawierających azot i siarkę związków o nieprzyjemnym zapachu (np. aminy, tiole).
Do połowy XX w. olejki były uważane przez botaników za produkt odpadowy przemiany materii, niemający wpływu na rozwój roślin. Sytuacja uległa zmianie z chwilą opublikowania pracy Fraenkela (1959), który stwierdził, że metabolity wtórne decydują o żywieniowych zachowaniach owadów. Spostrzeżenie zapoczątkowało intensywny rozwój badań w dziedzinie ekologii, dotyczących koewolucji biochemicznej zwierząt i roślin oraz roli substancji semiochemicznych w kształtowaniu struktury współczesnych ekosystemów.
Olejki lotne pozyskuje się je na skalę przemysłową ze świeżych bądź suszonych roślin. Są wyodrębniane z odpowiedniego surowca roślinnego najczęściej przez destylację z parą wodną lub ekstrakcję. Są stosowane, wraz z innymi substancjami zapachowymi, np. w perfumiarstwie (np. perfumy, wody toaletowe. tj. woda kolońska). Olejki lub całe rośliny olejkodajne są też wykorzystywane jako przyprawy, środki terapeutyczne (ziołolecznictwo) oraz w aromaterapii.